120 godina BZK "Preporod"

Povijest današnje Bošnjačke zajednice kulture „Preporod“ započinje osnivanjem društva „Gajret“, 1903. godine u tadašnjoj muslimanskoj čitaonici na Bentbaši u Sarajevu. Od nacionalnog buđenja do duhovnog i kulturnog preobražaja i progresa, brojnih prekretnica i padova, do procvata i ekspanzije.... dug put od 120 godina pređen je od kiraethana (čitaonica) i đačkih domova do temeljne i najstarije kulturne ustanove Bošnjaka, odnosno bošnjačke kulturne matice. „Gajret“ je bio kulturno i društveno najprogresivnija i istinski avangardna pojava kod Bošnjaka svog vremena, naročito u periodu između dvaju svjetskih ratova. Drugi pravni prethodnik i preteča današnjeg „Preporoda“ društvo „Narodna uzdanica“, osnovano je 1924. godine. Kao i „Gajret“, i „Narodna uzdanica“ insistirala je na usvajanju modernih evropskih kulturnih i društvenih tekovina kod Bošnjaka, pa će se i ovo društvo otvoriti i ka kulturnim formama koje su ranije bile strane bošnjačkoj kulturnoj tradiciji, poput npr. modernog evropskog pozorišta ili klasične evropske muzike, uključujući i operu te balet, koje se na taj način uvode u bošnjački kulturni i društveni kontekst. U tom vremenu bili su vrlo rijetki intelektualci koji na neki način nisu bili vezani za djelovanje „Gajreta“ i „Narodne uzdanice“, odnosno jedinstvenog KDM „Preporod“. To su manje - više svi bošnjački pisci, umjetnici svih usmjerenja i intelektualci različitih profila iz prve polovine 20. stoljeća, neki od osnivača i prvih profesora Univerziteta u Sarajevu i drugih univerziteta u Bosni i Hercegovini, odnosno neki od prvih akademika Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Urednica: Nihada Alajbegović